INNOVATIE EN VOETBAL

Column Jan Dirk van der Zee, directeur amateurvoetbal

Kirsten van de Ven is manager vrouwenvoetbal bij de KNVB. Vlak voor het WK in Frankrijk ontvouwde ze de nieuwe bondsstrategie voor de verdere groei van de sport. Daarin staan een aantal pijlers centraal, zoals een sterke Eredivisie, een beter voetbalaanbod, meer samenwerking tussen het betaald- en amateurvoetbal en überhaupt meer vrouwen in het voetbal.

Wat betekent dit succesvol verlopen WK voor het vrouwenvoetbal?

“Iedereen is er nu mee bezig. Het levert de sport heel veel zichtbaarheid op. Nog meer jonge meiden willen daardoor voetballen en ook de belangstelling van nieuwe sponsors wordt met de dag groter.”

Toch waren er recent ook wat kritische geluiden te horen, dat de aanwas stokte en bepaalde provincies nog niet echt meedoen.

“De groei zit er nog steeds in. We hebben nu 158.562 actieve leden. Daarmee is het de grootste vrouwensport van Nederland. Maar je merkt ook dat veel ouders, voetbal nog steeds niet zien zitten als de sport voor hun kind. Zij vinden dat hun meiden maar moeten gaan turnen of hockeyen. Vaak is zo’n keuze gebaseerd op een mening zonder dat ze iets van voetbalsport voor vrouwen hebben gezien. Dankzij de positieve aandacht van het WK in Frankrijk zal dat zeker gaan veranderen. Ons doel is om elk meisje dat wil voetballen, ook een kans te geven om te gaan voetballen.”

Je bent manager vrouwenvoetbal, wat houdt die functie precies in?

“Anders dan weleens wordt gedacht heb ik geen functie rondom het team van de OranjeLeeuwinnen. Mijn werk richt zich op het vrouwenvoetbal breed. Mijn opdracht is om zoveel mogelijk vrouwen te betrekken bij het voetbal en de sport te integreren in het voetbal. Een wereld waarin nog steeds veel op het mannenvoetbal is afgestemd.”

Is het niveau van de Eredivisie Vrouwen daar ook niet debet aan? Loopt dat niet achter bij de totale ontwikkeling van de grootste sport voor vrouwen?

“De beeldvorming rond de Nederlandse eredivisie is negatiever dan het daadwerkelijk is. Er speelt veel talent, maar er wordt te weinig geïnvesteerd. Willen we stappen maken, dan moeten de contracten van speelsters worden verbeterd, zodat ze aan volwaardige topsport kunnen doen. Er is behoefte aan regionale rolmodellen. Clubs in de provincie met uitstraling. Want de potentie van vrouwenvoetbal is enorm. Toen de OranjeLeeuwinnen een oefenwedstrijd in Groningen speelden, was het stadion uitverkocht. 72 procent van die mensen was nog nooit in een voetbalstadion geweest. Ze vonden het fantastisch.”

In Engeland wordt veel meer in het vrouwenvoetbal geïnvesteerd. Clubs als Arsenal en Manchester steken er miljoenen in. Ook de Engelse voetbalbond heeft de geldkraan opengedraaid…

“Die bedragen zijn er niet in Nederland. Bovendien kijkt een deel van de voetbalbestuurders van verenigingen te veel met hun eigen bril. Ze vinden het vrouwenvoetbal niks, daardoor wordt het ook niks. Hiermee laten ze een grote potentiële doelgroep links liggen. De WK-finale alleen trok meer kijkers dan Ajax – Juventus.”

Dus?

“Werk aan de winkel. Er moet aan diverse knoppen worden gedraaid om het vrouwenvoetbal zowel in de breedte als voor de top naar het volgende level te brengen. Want het aantal leden kunnen we zeker verdubbelen.”

Hoe ga je dat doen?

“De sterkte van de Eredivisie is een van de pijlers van de nieuwe strategie voor het vrouwenvoetbal in Nederland. In Zweden is gebleken dat zodra je kwaliteitseisen stelt aan de bvo’s, de revenuen bij het vrouwenvoetbal met 500 procent omhooggaan. Sponsors sluiten eerder aan, omdat ze zien waar een club naar toe wil. Komend seizoen zullen we groeien naar een topsportmilieu voor iedere Eredivisieclub.”

Wat zijn de andere plannen?

“Meer vrouwen in het voetbal. Denk aan scheidsrechters, trainers, coaches en bestuurders. Ik vond het een teken aan de wand dat de twee finalisten op het WK werden vertegenwoordigd door vrouwelijke coaches.”

En verder…

“Voetbal is nu nog de sport waar meiden het minste zelfvertrouwen van krijgen. Vrouwen moeten zich welkom voelen bij de clubs. Ervaren dat het leuk is. Daarom gaan we de komende periode kijken hoe we een aanbod voor iedereen kunnen ontwikkelen. We zien bijvoorbeeld een uitstroom bij meiden vanaf 15 jaar. Tot die tijd kunnen ze met jongens spelen, maar daarna is er onvoldoende aanbod wat ze aanspreekt. Dat was de reden om de landelijke competitie Onder 17 te introduceren. Gaan we mee door. De speelsters geven het hoge cijfers. Maar we kijken ook naar Walking Football en 7 tegen 7.”

Als meisje heb je nog te horen gekregen dat voetbal niet voor meisjes was en je niet naar een betaald voetbalorganisatie kon gaan. Dat lijkt voltooid verleden tijd, alhoewel er ook nog steeds de nodige scepsis is in de voetbalwereld ten aanzien van vrouwenvoetbal. Misschien zelfs wel bij de KNVB. Hoe denk je dat te veranderen?

“Kwestie van tijd. Vrouwenvoetbal is in een andere fase van ontwikkeling. Ook de overheid – bestuurders in de regio, provincies en gemeenten – zullen veel meer hun best moeten doen om het mogelijk te maken dat meer vrouwen kunnen voetballen. Creëer kansen in het meidenvoetbal, gooi de poorten wijd open, maak voetbal de beste plek om je dromen waar te maken. Samenwerking in het landschap – overheid en clubs – is daarom cruciaal.”

Wat is je streven?

“Mijn droom is dat we met z’n allen zoveel plezier beleven aan het voetbal, dat het niet uitmaakt of je een jongen of meisje bent of waar je vandaan komt. De sfeer tijdens het WK: de Oranje Fanwalk, de stromen supporters in Valenciennes en Lyon. Kippenvel.”

Met luxe & lifestyle wil Tottenham Hotspur bezoekersaantallen verdubbelen

Zelden of nooit gebeurt het dat een voetbalstadion schittert in woon- en designbladen. Voor het nieuwe Tottenham Hotspur Stadium in London wordt een uitzondering gemaakt. Deze maand opende Frame magazine, een internationaal tijdschrift voor binnenhuisarchitecten en andere designliefhebbers, een paginalange reportage over het nieuwe voetbalwalhalla. Volgens ingewijden heeft de bouw van het nieuwe onderkomen 1 miljard pond gekost. De goedkoopste seizoenkaart voor volwassenen kost 930 euro, de duurste ruim 2.500 euro.

De casual fan

Het nieuwe onderkomen van de voetbalclub uit Londen, dat is verrezen op de fundamenten van het legendarische White Hart Lane (118 jaar historie), moet vooral nieuwe toeschouwers aantrekken. Clubmanager Mauricio Pochettino wil een verdubbeling ten opzichte van het oude aantal. Van ruim dertig- naar zestigduizend bezoekers. Daarbij gokt men op de toeloop van wat men ‘casual fans’ noemt, die anders dan de ‘diehard voetbalfans’, niet alleen komen voor de wedstrijd, maar vooral voor de belevenis. Pochettino in Frame Magazine: ‘Bij ons moeten de ontvangstruimtes minstens de sfeer en service evenaren van de bars en restaurants in Oost-Londen’.

Langste bar van Europa

Het Tottenham Hotspur Stadium telt 65 eet- en drinkgelegenheden en heeft een micro-brouwerij. Naast al deze voorzieningen heeft het stadion de langste bar van Europa op zijn naam staan ‘The Goal Line Bar’ van 65 meter. Met het ingenieuze tapsysteem kunnen maar liefst 10.000 biertjes per minuut worden geschonken. Daarnaast is het stadion 365 dagen per jaar geopend en je kunt er overnachten in het luxehotel dat 180 slaapkamers telt.

Eén van de hoogtepunten (letterlijk) is de Sky Walk op 40 meter hoogte. Een spectaculaire trekpleister voor fans en toeristen die het mogelijk maakt om het stadion te beklimmen en een rondje te maken op het dak. In het stadion zelf heeft men de atmosfeer van de Gelbe Wand van Borussia Dortmund nagebootst. De fans op de voorste rij van deze tribune zitten slechts vijf meter verwijderd van de doellijn.

Ook American Football

Behalve voetbal zal er ook American Football worden gespeeld in het splinternieuwe stadion. Tottenham Hotspur is een 10-jarig partnership met de NFL aangegaan. Het grasveld in het stadion is inschuifbaar. Daaronder ligt een kunstmatig oppervlak, dat kan worden gebruikt voor NFL-wedstrijden, concerten en andere evenementen.

Teamindex zorgt voor gelijkwaardige en spannende competities

Vanaf aankomend seizoen (2019/’20) start de KNVB met het indelen van een aantal pilotcompetities aan de hand van de ‘Teamindex’. De Teamindex moet zorgen voor nog meer gelijkwaardige en spannende competities die uiteindelijk leiden tot nog meer voetbalplezier. Met de Teamindex wordt de speelsterkte van een team vastgesteld. Deze ‘teamsterkte’ vormt een nieuwe factor bij het indelen van de competities. Het vaststellen van de teamsterkte gebeurt onder meer aan de hand van historische wedstrijdgegevens uit Sportlink, waarmee de relatieve sterkte van spelers wordt bepaald. Wanneer bekend is in welk team voetballers gaan spelen, is het mogelijk een gemiddelde teamsterkte (‘Teamindex’) te bepalen. Die teamsterkte wordt toegevoegd aan het huidige indelingsproces samen met de bestaande indelingsfactoren zoals reisafstand en clubvoorkeuren. De eerste pilots worden gedraaid met de najaarscompetities van de Onder 15 en Onder 19 (B-categorie) in Zuid II en de najaarscompetities van de Onder 15 (B-categorie) in Noord.

De Teamindex moet zorgen voor nog meer gelijkwaardige en spannende competities.

Test nieuwe spelregels naar volgende fase

Met een experimentele competitie in de Randstad – de Future Rules Football League – zijn in het afgelopen seizoen alternatieve spelregels getest. Teams Onder 23 speelden hierin gedurende acht maanden met drie nieuwe spelprincipes: de selfpass, intrap en tijdstraf. De KNVB ondersteunde dit initiatief om te kijken wat er te doen valt aan de meest vertragende onderdelen van het voetbal: vrije trap, ingooi, doeltrap en corner. Maar ook aan de drie grootste ergernissen: tijdrekken, commentaar op de wedstrijdleiding en om kaarten zeuren.

5 minuten meer zuivere speeltijd

Tijdens de proefcompetitie werden 35 wedstrijden gespeeld, waarvan er 24 zijn geanalyseerd. Slotsom? De intrap werd door alle deelnemers gezien als een verbetering ten opzichte van de inworp. Minder eenvoudig was het om dezelfde conclusie te trekken over de de selfpass en tijdstraf. Over de laatste zijn scheidrechters en trainers enthousiast, maar de spelers moesten er niets van hebben. Bovendien kozen de voetballers liever voor de indirecte vrije trap dan voor de selfpass. Dankzij de snelle spelhervattingen nam de zuivere speeltijd toe met maar liefst 5 minuten.

Powerplay-achtige opwinding

Op een discussieavond op de KNVB Campus in Innovatiecentrum #11, naar aanleiding van de uitkomsten van de Future Rules Football League, kwam naar voren dat de regels eerst voor een langere periode moeten worden getest in een topcompetitie. Marco van Basten plaatste bijvoorbeeld vraagtekens bij de intrap en voorzag veel gedoe: “Voetballers zijn vreselijke wezens, ze gaan zaniken en de boel hinderen als de bal niet op de lijn ligt. Ik zie de regel pas werken als het glashelder is.”

De regels moeten eerst voor een langere periode worden getest in een topcompetitie.

Sjoerd Moussou van het AD zag vooral de enorme voordelen van de intrap in de voetbalwedstrijden van zijn zoontje: “Het maakt het spel veel sneller en de spelertjes staan voortdurend aan.” Ook gaf de AD-journalist aan dat er rond de tijdstraf in zijn team een soort powerplay-achtige opwinding ontstaat.

Grootste ergernissen verleden tijd?

Oud nationaal dameshockeycoach Marc Lammers, die ook deelnam aan de discussie, brak een lans voor een test van alle maatregelen op het allerhoogste niveau. Lammers: “Het heeft de hockeysport alleen maar goeds gebracht. Met name de tijdstraf doet veel voor de sfeer in het veld: spelers corrigeren elkaar en het spel gaat zo snel, dat er geen tijd is om stil te staan bij de beslissing van de scheidsrechter.” Lammers deed de voorspelling dat met deze drie spelregelwijzingen de grootste ergernissen in het voetbal verleden tijd zullen zijn.

Komend seizoen gaat de reguliere hoofdklasse Onder 19 een heel seizoen met deze drie nieuwe regels spelen.

Wat kunnen we leren van de unieke samenwerking in Stellingwerven?

Op de site van de KNVB staat een interessant verslag over de samenwerking tussen vier clubs in het Drentse Stellingwerven. “De verenigingen liggen hemelsbreed drie kilometer van elkaar verwijderd. Ze visten allemaal in dezelfde vijver naar jeugdleden”, vertelt Erik Oosterhof, oud-voorzitter van de voetbalclub Olyphia die nu samen met Oosterstreek en Zandhuizen is opgegaan in het nieuw opgerichte SJO Stellingwerven. Dalende aantallen onder de jeugdleden gaven de doorslag. Bij de clubs kwam het besef dat als het zo doorging, het op een bepaald moment niet meer mogelijk was om voetbal te kunnen blijven aanbieden.

Test nieuwe spelregels naar volgende fase

5 minuten meer zuivere speeltijd

Powerplay-achtige opwinding

Grootste ergernissen verleden tijd?

Komend seizoen gaat de reguliere hoofdklasse Onder 19 een heel seizoen met deze drie nieuwe regels spelen.

Wat kunnen we leren van de unieke samenwerking in Stellingwerven?

INNOVATIE EN VOETBAL

Deze twee woorden waren lange tijd geen vrienden. Met de enorme opmars van data en kunstmatige intelligentie lijkt daar snel een grote verandering in te komen. De drang om het spel sneller, eerlijker en attractiever te maken is groot.